- 14.06.2023
- Kurt Deman
-
5 min
Heel wat elektrische toestellen verbruiken onnodig energie. Andere apparaten slorpen dan weer meer stroom op dan vereist. Emeritus professor Alex Van den Bossche spoort al vele jaren spookverbruik op in zijn woning en werkt oplossingen uit om dat nodeloze verbruik terug te dringen. Hij noemt zichzelf met de knipoog wel eens een ‘spokenjager’ en deelt met het nodige enthousiasme zijn ervaringen met onze lezers.
Alex Van den Bossche blijft ook na zijn emeritaat actief bezig met zijn passie voor energieconversie, de discipline die hij vele jaren heeft gedoceerd aan de Gentse universiteit. “Het sluipverbruik is sterk afhankelijk van de woning, de gebruikte toestellen en de gewoontes van de bewoners. Het kan variëren van 2 wattuur per dag tot meer dan 2 kilowattuur”, legt hij uit. Bij een prijs van 30 eurocent per kilowattuur betekent dat een jaarlijks kostenplaatje dat kan oplopen tot 219 euro.
Meten is weten
Het gevecht tegen ‘spoken’ is volgens de professor op rust niet evident. “Toch kan je het sterk reduceren. Sommige zaken liggen minder voor de hand, maar van de meeste spookverbruikers zijn mensen zich niet eens bewust. Meten is weten. Daarom raad ik aan om een goede wattmeter aan te schaffen. Zorg er wel voor dat het toestel voldoende gedetailleerd meet, zodat je ook gering sluipverbruik detecteert. Ik sta sceptisch ten opzichte van enkele domoticasystemen om je energieverbruik mee te monitoren. Je moet goed nagaan of het toestel zelf niet voor onnodig verbruik zorgt.”
“Wie wat handig is met de digitale meter kan het ogenblikkelijk opgenomen vermogen oproepen door een tiental maal op de groene knop te duwen, tot ‘1.7.0’ verschijnt. Doet men dat laat in de avond met een zaklamp als de koelkast en de diepvriezer niet draait, dan kan men het spookverbruik van dat moment zien.”
Boiler isoleren
De grootste winst valt vaak op te tekenen bij de elektrische boiler. “Ik stelde vast dat mijn boiler oorspronkelijk met 4 tot 5 centimeter polyurethaan geïsoleerd was. Tegenwoordig geldt tien tot vijftien centimeter isolatie als de norm in de bouw. Daarom heb ik mijn boiler in een mantel van een even dikke isolatielaag gestopt en luchtdichte tape aangebracht Door het toestel op houten blokken te monteren kon ik het toestel ook aan de zijde van de muur isoleren. Door de leidingen errond te isoleren win je aan elke zijde nog eens 5 watt, wat goed is voor een voordeel van 0,24 kilowattuur per dag. De besparing bedraagt ongeveer 1 kilowattuur per dag. Bij een warmtepompboiler kan je op die manier eveneens het verbruik reduceren.Vergeet de aanrechtboiler niet. Voor alleenstaanden kan het efficiënter zijn om een waterkoker te gebruiken in plaats van de aanrechtboiler.”
De professor raadt aan om bij een klassieke verwarmingsketel de circulatiepomp niet continu te laten draaien. “Die verbruikt tussen 10 en 25 watt, maar hoeft bij geen warmtevraag niet aan te staan. Oudere types verbruikten zelfs 80 tot 110 watt.”
Wifi met timer
Het stokpaardje van Alex Van den Bossche is de wifiverbinding. “Die verbruikt tot 11 watt of meer, Het totaal is 96 kWh/jaar, terwijl die niet onophoudelijk een connectie hoeft te maken. Dat is bijna hetzelfde verbruik als een diepvriezer. Je kunt er eenvoudig een timer op aansluiten, waardoor de verbinding bijvoorbeeld uitgeschakeld is tussen 23 en 6.30 uur. Je bespaart op die manier eenvoudig 30%.”
Voor de diepvriezer ziet de professor eveneens een besparingspotentieel. “Door achteraan (als de warmtewisselaar daar niet zit) en op het deksel of de deur isolatie extra isolatie te bevestigen, dring je het verbruik ook terug. Wie echt doortastend te werk wil gaan, kan enkele flessen maïsolie in de diepvries stoppen. Die olie vriest bij een temperatuur van -15 °C tot -20 °C. Wanneer je de diepvries bij zonneschijn en met behulp van jouw zonnepanelen naar een temperatuur van -22 °C brengt, trekt die het daarna dankzij de maïsolie vijf uur zonder ingeschakeld te zijn.”
Ovenklokje
In zijn zoektocht naar extra verbruiksreductie houdt de ‘spokenjager’ ook halt in de keuken. “De iets oudere elektrische ovens zijn vaak uitgerust met een klokje, wat tot vier watt en meer verbruikt, terwijl ik het uur ook gewoon van mijn klok aan de muur kan aflezen. Daarom heb ik een schakelaar op de oven aangesloten, waarmee ik het toestel afzet wanneer we het niet gebruiken. Bovendien verleng je de levensduur van een toestel door het uit te schakelen in plaats van het continu te laten werken. Om die reden schakel ik de televisie altijd af ter hoogte van het stopcontact en niet met de afstandsbediening. Mijn toestel van zestien jaar oud werkt dankzij die aanpak nog altijd.”
Nieuwe toestellen energiezuiniger
Al houdt de expert geen pleidooi voor het gebruik van oude toestellen. “Mijn wasmachine en droogkast werkten mede door het gebruik van dergelijke schakelaars nog perfect na 18 jaar en 30 jaar. Maar je verdient de aankoopprijs van een nieuw toestel met gunstig energielabel terug door het lagere verbruik van een droogkast met warmtepomp en een moderne wasmachine met korte cyclus voor het opfrissen van wasgoed. Het capaciteitstarief heeft dat effect nog versterkt.”
